Konopnicka Maria, z Wasiłowskich (1842-1910), polska poetka, prozaik, krytyk, publicystka. Uczyła się krótko na pensji sióstr sakramentek w Warszawie, przez całe życie dokształcała się we własnym zakresie. Wychowywała 6 dzieci, utrzymując się z dochodów niewielkiego dzierżawionego folwarku. W latach 1877-1890 mieszkała w Warszawie. Od 1884 do 1886 roku redagowała pismo dla kobiet „Świt”.
Od 1890 r. przebywała w kilku krajach Europy Zachodniej, współpracując z prasą krajową, zrzeszeniami polskimi na obczyźnie, Macierzą Szkolną, komitetami pomocy dla wywłaszczonej ludności Górnego Śląska i Wielkopolski, a także współorganizowała międzynarodowy protest przeciwko prześladowaniu dzieci polskich we Wrześni (1901-1902). W 1903 r. otrzymała w darze zakupiony ze składek społeczeństwa dworek w Żarnowcu. W latach 1905-1907 przebywała w Warszawie, organizowała pomoc dla uwięzionych przez władze carskie i ich rodzin.
Debiutowała jako poetka w prasie w 1870 r. Już w pierwszym okresie jej twórczość nabrała dużego znaczenia literackiego i społecznego, np. trzy serie „Poezji” (1881, 1883, 1887), gdzie znalazły się „Obrazki”, pełne pochwały wolności i sprzeciwu wobec zła, jak wiersz „W piwnicznej izbie”. Także poemat filozoficzny „Imagina” (we fragmentach od 1886 r., całość 1913 r.), w którym niezadowolenie ze stosunków społecznych prowadzi do buntu.
Już w tym okresie nawiązywała do poezji ludowej, a także do romantyzmu i tradycji biblijnej oraz symbolizmu i parnasizmu, np. w „Z mojej Biblii” (seria IV „Poezji”, 1896), w zbiorach „Linie i dźwięki” (1897), „Italia” (1901), „Nowe pieśni” (1905), „Głosy ciszy” (1906). Również liczne wiersze dydaktyczne, jak „Śpiewnik historyczny” (1904), „Ludziom i chwilom” (1905). Epickie poematy „Przez głębinę” (1907) i „Pan Balcer w Brazylii” (1910).
Zmarła 8 X 1910 we Lwowie i tam została pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim.
Zbiory opowiadań realistyczno – psychologicznych „Cztery nowele” (1888), „Moi znajomi” (1890), „Na drodze” (1893), „Ludzie i rzeczy” (1898), „Na normandzkim brzegu” (1904). Szkice reportażowe „Za kratą” (1886), „Obrazki więzienne” (1887-1888). Popularne do dziś utwory dla dzieci: „O krasnoludkach i sierotce Marysi” (1896), „O Janku Wędrowniczku” (1893), „Na jagody” (1903).
Krytyka i eseistyka literacka, w wyborze w tomach: „Portrety piórem” (1898), „Mickiewicz, jego życie i duch” (1899), „Trzy studia” (1902), „Szkice” (1905). Także m.in.: „Poezje” (tom 1-8 i tom 10, 1916, 1925), „Pisma wybrane” (tom 1-7, 1951-1952), „Nowele” (tom 1-3, 1962), „Publicystyka literacka i społeczna” (1968).
